Misschien herken je het wel: na een dag achter de laptop heb je last van vermoeide ogen. Ook kun je slecht in slaap vallen en heb je wellicht last van hoofdpijn. Vandaag de dag heeft menig Nederlander hier last van. Dat komt door de blootstelling aan blauw licht. Blauw licht zit in de ledverlichting van onder andere smartphones, laptops, tablets en verlichting. Welke invloed kan dit licht hebben op de kwaliteit van jouw nachtrust?
Inhoud:
Blauw licht: wat is dat precies?
We kunnen blauw licht indelen in twee verschillende soorten: natuurlijk blauw licht en kunstmatig blauw licht. Wist je dat de zon de grootste bron van natuurlijk blauw licht is? Door de zon lijkt het alsof de lucht vanaf aarde blauw is. Deze natuurlijke bron zorgt voor een ritme van dag en nacht dus ook voor het ritme van je slaap. Naast deze vorm van blauw licht bestaat een kunstmatige vorm van blauw licht. Dit blauwe licht komt voor in de beeldschermen van onder andere je smartphone en je laptop.
In de huidige samenleving gebruikt men steeds meer apparaten met beeldschermen die blauw licht bevatten. Het nadeel hiervan is dat dit blauwe licht veel sterker en geconcentreerder is dan het natuurlijke blauwe licht. Het vergt veel meer energie van je ogen en hersenen waardoor je last kunt krijgen van dergelijke lichaamsdelen. Het kunstmatige blauwe licht wordt zelfs gezien als schadelijk voor je ogen. Daarom zijn er bijvoorbeeld speciale brillen te koop met een filter dat blauw licht moet filteren.
Gevolgen van blauw licht voor het slapen gaan
Een van de grootste negatieve gevolgen van kunstmatig blauw licht is dat het de aanmaak van melatonine verstoort. Dat betekent dat je lichaam minder melatonine aanmaakt, waarna je minder het gevoel van slaperigheid hebt. Melatonine zorgt er namelijk voor dat je je lekker loom en moe voelt. Door het blauwe licht gaat je lichaam namelijk denken dat het overdag is. Dit kan een serieus effect hebben op je dag- en nachtritme.
Er zijn nog veel meer gevolgen van blauw licht die je zowel voor het slapen gaan kunt merken als overdag. Wist je bijvoorbeeld dat blauw licht het risico op depressies verhoogt? Ook is de kans op obesitas, nekklachten, netvliesveroudering en concentratieproblemen hoger. Hoofdpijn komt daarnaast regelmatig voor bij blootstelling aan blauw licht. Dit zijn allemaal klachten waardoor je minder goed en snel in slaap zou kunnen vallen.
Gebruik van telefoon of tablet voor het slapen gaan
Omdat blauw licht zoveel invloed heeft op je dag- en nachtritme is het aan te raden om in ieder geval voor het slapen gaan geen smartphone of tablet meer te gebruiken. Gebruik verder altijd je gezonde verstand wanneer je dagelijks gebruik maakt van beeldschermen. Tegenwoordig doet vrijwel iedereen dat met laptops en smartphones. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat het vooral jongeren zijn die voor het slapen lichtgevende schermen gebruiken. Hieruit blijkt dat de jongeren die iedere dag in een uur voor het slapen blootgesteld worden aan blauw licht door een beeldscherm meer slaapklachten hebben dan anderen. Zij worden onder andere ‘s nachts vaker wakker, kunnen moeilijk in slaap komen en zijn moe wanneer ze wakker worden in de ochtend.
Wat opvallend is, is dat deze klachten minder werden toen die groep jongeren voor het onderzoek een week lang geen beeldschermen zagen in het uur voordat ze naar bed gingen. Ook het dragen van een bril met een filter tegen blauw licht hielp aanzienlijk. Neem dit ‘probleem’ dus absoluut serieus wanneer je het idee hebt dat je slecht slaapt door het gebruik van beeldschermen overdag of voor het slapen gaan. Laat je smartphone bijvoorbeeld buiten de slaapkamer wanneer je naar bed gaat en lees nog eerst een boek, doe wat slaapmeditatie of begin met andere ademoefeningen om zo beter in slaap te kunnen vallen. Onderstaande tips voor overdag kunnen ook nog helpen:
- Probeer dagelijks niet meer dan 5 tot 6 uur achter een beeldscherm te zitten.
- Moet je toch, bijvoorbeeld voor werk of school, langer achter een laptop of tablet zitten? Neem dan om de twee uur een kwartiertje rust voor je ogen.
- Knipper regelmatig met je ogen en kijk af en toe even weg van het scherm.
- Zorg altijd voor voldoende afstand tussen je ogen en het beeldscherm zodat de intensiteit van het blauwe licht zo laag mogelijk is.
De inhoud van dit artikel is geverifieerd door:
Somnoloog-slaaptherapeut op het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe en eerste auteur van ‘Slapeloosheid - Beter slapen? Doe het zelf!’ en ‘Behandeling van slapeloosheid’ (verschenen in de reeks protocollen voor de GGZ).
https://www.kempenhaeghe.nl/Meer informatie? Kwaliteitscontroles van de artikelen op Slapen.info
