Tweemaal per jaar moeten we de klok verzetten. In de lente gaat de zomertijd in en moet de klok een uur vooruit worden gezet en in de herfst zetten we de klok een uurtje terug voor de wintertijd. Dat betekent een uurtje extra slapen in de winter, heerlijk! Of toch niet? Deze verandering is niet voor iedereen prettig; sommige mensen hebben last van slaapproblemen door het verzetten van de klok.
Inhoud:
Welke slaapproblemen kun je krijgen na het ingaan van de zomer- of wintertijd?
Het is eigenlijk heel logisch dat je wat je slaap betreft last kunt krijgen van het verzetten van de klok. Je biologische klok krijgt namelijk als het ware een kleine klap, omdat je ineens een uurtje later of vroeger naar bed gaat. Ook sta je later of vroeger op. De kans is zelfs groot dat je de eerste nachten na het verzetten van de klok juist wel of niet eerder moe bent en juist wel of niet eerder wakker bent.
Daarnaast moeten sommige mensen wennen aan het feit dat het bij verzetten naar de wintertijd een uurtje minder licht is. De vermoeidheid die hierbij ontstaat, wordt ook wel als een mini-jetlag gezien. De één merkt hier meer van dan de ander en over het algemeen duurt het slechts enkele dagen voordat dit gevoel van jetlag weg is.
De meest voorkomende slaapproblemen waar je last van kunt krijgen na het ingaan van de zomer- of wintertijd zijn:
- Niet goed in slaap kunnen vallen.
- Vroeg op de avond of gedurende de dag moe zijn.
- Al vermoeid wakker worden.
- Te vroeg wakker worden.
- Het gevoel hebben van een jetlag.
- Onrustig slapen.
Hoe kun je slaapproblemen voorkomen?
Wanneer je gevoelig bent voor het verzetten van de klok kan het maar zo zijn dat je voor een langere tijd last hebt van een veranderd slaapritme. Daarom is het een goed idee om deze periode zoveel mogelijk in te korten. Dat doe je met de volgende tips die helpen om slaapproblemen bij het ingaan van de zomer- of wintertijd te voorkomen.
Tips voor Zomertijd (klok vooruit, dus minder slaap/ kortere dag)
- Let altijd goed op je slaapritme, maar in de week van het verzetten van de klok net een beetje extra. Werk bijvoorbeeld in een paar dagen toe naar een nieuwe vaste bedtijd, zodat je geleidelijk kunt wennen aan de zomertijd.
- Menig Nederlander vindt het heerlijk om overdag een dutje te doen. Dit kun je echter beter niet in de overgang van het verzetten van de klok te doen. Doordat de dag voor je gevoel al een uur korter duurt, kun je dan in de avond moeilijker in slaap komen.
- Plan je maaltijden op de gebruikelijke momenten. Als je het avondeten een uur later nuttigt dan gewoonlijk, omdat je nog weinig honger hebt, is de kans groter dat je ook pas later in slaap komt.
- Verminder licht- en geluidsprikkels op het moment dat je wilt gaan slapen. Begin hier al mee ruim voordat je naar bed gaat. Laat je mobiele telefoon of laptop dus lekker uit en bereid je voor op een heerlijke nacht slaap.
- Laat je snoozeknop met rust! Het is misschien verleidelijk om nog even te blijven liggen, maar dat helpt absoluut niet bij het aanpassen naar de nieuwe tijd.
Tips voor Wintertijd (klok achteruit, dus extra slaap/ langere dag)
- Let altijd goed op je slaapritme, maar in de week van het verzetten van de klok net een beetje extra. Werk bijvoorbeeld in een paar dagen toe naar je nieuwe bedtijd, zodat je langzaam maar zeker kunt wennen aan de wintertijd.
- Plan je maaltijden op de gebruikelijke momenten. Als je het avondeten een uur eerder nuttigt dan gewoonlijk, omdat je eerder op de dag een hongergevoel krijgt, is de kans groter dat je ook eerder slaperig wordt.
- Heb je moeite met het feit dat er in de winter minder daglicht is? Ga dan overdag zoveel mogelijk naar buiten en neem het licht goed in je op. Door voldoende daglicht zul je 's avonds gemakkelijker in slaap vallen.
- Probeer van het uurtje extra iets leuks te maken, zodat je er niet tegenop gaat zien. Je zult zien dat je vervolgens minder nadenkt over het wel of niet slapen, waardoor je juist beter in slaap kunt vallen.
- Zet alle klokken al vóór het slapengaan op de nieuwe tijd. Dan is de kans groter dat je er de volgende dag direct aan went.
Zorg ervoor dat je sowieso een ritme hebt. Het is voor je lichaam en geest goed om iedere dag rond dezelfde tijd naar bed te gaan en rond dezelfde tijd op te staan. Wanneer de klok wordt verzet, wordt dit ritme ineens verstoord. Daarom is het opbouwen van een nieuw ritme, zoals je hierboven kon lezen, van groot belang.
Tips voor kinderen
Wanneer je kinderen hebt, wil je je kleintjes natuurlijk het liefst zo snel mogelijk laten wennen aan de nieuwe tijd. Dat doe je het beste door daar zelf actief mee aan de slag te gaan.
Breng je kind op zaterdagavond gewoon op de oude tijd naar bed en begin de zondagochtend met de nieuwe tijd. Is je kindje in de zomertijd (uur vroeger) nog niet wakker? Maak hem of haar dan wakker zodat je kind direct goed kan wennen. Laat je kind in ieder geval altijd direct het bed uitgaan als het tijd is om eruit te gaan.
Houd hierbij de aangeleerde slaaprituelen aan, omdat een vaste routine altijd helpt bij het moe worden en in slaap vallen. Onthoud ook dat het verzetten van de klok voor kindjes even wennen is. Je kunt daarom ook vroeg beginnen: start in de week van het verzetten van de klok al met eerder of later naar bed en uit bed gaan.
Tips voor huisdieren
Wat betreft huisdieren denken veel mensen dat zij niet zoveel merken van de nieuwe zomertijd of wintertijd. Dat is (helaas) niet helemaal waar: huisdieren zijn juist heel gevoelig het verzetten van de klok, omdat dit veel invloed heeft op hun routine.
In het geval van het verzetten van de klok merken ze het direct wanneer ze niet op hetzelfde tijdstip hun eten of drinken krijgen, of ineens een uur eerder of later dan gewoonlijk uit worden gelaten. Let er daarom bijvoorbeeld op dat je langzaam al begint met het veranderen van de tijden van dit soort activiteiten.
Kijk ook goed naar hoe je jezelf gedraagt. Honden pikken bijvoorbeeld heel gauw prikkels van hun baasjes op. Zij merken het direct als hun baasje gestrest is of minder slaap krijgt door het ingaan van de zomer- of wintertijd.
