Vaak (of te vroeg) wakker worden

Vaak (of te vroeg) wakker worden

De meeste mensen worden wel eens in het holst van de nacht wakker, om vervolgens niet direct weer goed in slaap te kunnen vallen. Natuurlijk kunnen er verschillende redenen zijn waarom je ‘s nachts ontwaakt uit je slaap. Dit hoeft echter niet direct iets ernstigs te betekenen. Wist je dat het normaal is om af en toe in de nacht wakker te worden? In dit artikel lees je meer over wakker worden in de nacht en over te vroeg wakker worden in de ochtend en wat kan helpen om lekker door te slapen.

‘s Nachts vaak wakker worden: hoe kan dat?

Kijken we naar een volledige nacht slaap dan zien we dat een nacht uit meerdere slaapcycli bestaat. Zo’n slaapcyclus komt ongeveer 4 tot 5 keer per nacht voor en bestaat uit diverse slaapfasen. Aan het einde van iedere cyclus krijgt je lichaam als het ware een reset en moet het het begin van een nieuwe cyclus doorstaan. Ieder begin bestaat uit een fase met een lichte slaap.

In deze fase kan het dus zomaar voorkomen dat je even wakker wordt. Meestal gebeurt dit niet zomaar, maar word je wakker van iets. Misschien is er buiten geluid te horen of word je wakker omdat je partner zich omdraait. In de meeste gevallen is het vrij eenvoudig om weer verder te slapen. Je lichaam en geest zijn immers nog in volledige rust en kunnen zonder een verstoring, van bijvoorbeeld een lampje dat aan gezet wordt, gewoon verder rusten.

‘s Ochtends te vroeg wakker worden: hoe kan dat?

Merk je er niet zoveel van dat je ‘s nachts wakker wordt, maar heb je juist last van te vroeg wakker worden? Een groot deel van de Nederlanders wordt elke ochtend veel te vroeg wakker. Hierbij hebben we het niet over een uurtje of 7, maar over een tijdstip voor dag en dauw. Sommigen worden bijvoorbeeld om 4 uur wakker en kunnen de slaap vervolgens niet meer vatten. Dat is veel te vroeg om met volle energie aan je dag te beginnen en om je dag door te komen.

Te vroeg wakker worden is dus behoorlijk vervelend, maar komt helaas bij veel mensen voor. Vooral bij uitgesproken ochtendmensen, die op tijd naar bed gaan en daardoor ook wat vroeger wakker worden. Het heeft niets te maken met je leeftijd of met je gezondheid. Het kan bijvoorbeeld aan je slaapcyclus liggen; je wordt wakker in de lichte slaapfase door een geluid of een beweging. Ook zijn er andere redenen aan te wijzen waarom je eerder wakker wordt dan je zou willen. Misschien heb je last van chronische slapeloosheid of ervaar je stress in je dagelijks leven. Ook heb je minder slaap nodig naarmate je ouder wordt en kan dat een reden zijn dat je vroeger wakker wordt. En wist je dat zwangere vrouwen sneller slapeloosheid ervaren?

Zo voorkom je dat je ongewenst wakker wordt

Merk je dat goed doorslapen in de praktijk lastiger gaat dan je dacht? Met deze tips verklein je de kans dat je 's nachts ongewenst wakker wordt.

  • Beweeg iedere dag minstens 15 tot 30 minuten buiten zodat je voldoende frisse lucht krijgt om goed in slaap te kunnen vallen en door te slapen.
  • Houd je vast aan een slaapritme waar je lichaam en geest aan kunnen wennen.
  • Drink niet te veel voordat je naar bed gaat, zodat je niet wakker wordt omdat je moet plassen.
  • Vermijd stress om op die manier optimaal te kunnen slapen.
  • Draag geen te strak zittende nachtkleding. Dit kan gaan knellen, wat de kans op ontwaken vergroot.
  • Gebruik je bed voor niets anders dan slapen of seks. Op die manier is je bed echt een plek van ontspanning.
  • Zorg ervoor dat je slaapkamer op de juiste temperatuur is en dat het donker genoeg is. Veel mensen die te vroeg wakker worden, ervaren moeite om in slaap te vallen wanneer ze geen gordijnen hebben en het buiten al licht wordt.
  • Doe voordat je naar bed gaat aan slaapmeditatie of slaapyoga.
  • Beperk de tijd in bed tot maximaal acht uur om voldoende 'slaaphonger' op te bouwen.

Tips om ‘s nachts of in de ochtend weer in te kunnen slapen

Wanneer het echt nog te vroeg is om uit bed te gaan of wanneer je weer eens midden in de nacht wakker wordt, is het wel zo prettig om gewoon verder te kunnen slapen.

  • Pak in geen enkel geval je telefoon of tablet. Het blauwe licht van de schermen van dit soort apparatuur zorgt ervoor dat je wakkerder wordt en niet meer in slaap kan vallen. Het is nog beter om zo’n apparaat helemaal niet op je slaapkamer te hebben.
  • Probeer er niet aan te denken hoe vervelend het is dat je wakker geworden bent. Focus in plaats daarvan op het comfort van je bed.
  • Ook ademhalingsoefeningen kunnen je helpen bij het ontspannen. Hoe relaxter je bent, hoe groter de kans dat je snel weer wegzakt in je slaap.
  • Word je onrustig wakker? Sta dan even op en ga iets ontspannends doen. Bij voorkeur met weinig licht en weinig uitdaging, zodat je weer snel slaap krijgt.

Lukt het nog steeds niet? Ook deze tips kunnen helpen om weer snel in slaap te vallen, zodat je weer uitgerust wakker wordt.

De inhoud van dit artikel is geverifieerd door:

Dr. Ingrid Verbeek
Dr. Ingrid Verbeek

Somnoloog-slaaptherapeut op het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe en eerste auteur van ‘Slapeloosheid - Beter slapen? Doe het zelf!’ en ‘Behandeling van slapeloosheid’ (verschenen in de reeks protocollen voor de GGZ).

Meer informatie? Kwaliteitscontroles van de artikelen op Slapen.info


Hoe vond je dit artikel? Geef je waardering:
( 110 stemmen, gemiddeld: 3,1 van 5)