Wat zijn nachtmerries en hoe kom je er vanaf?

De kans is groot dat je ze ook wel eens hebt gehad: nachtmerries. Je wordt wakker met angstige gevoelens of badend in het zweet. Je hebt net een enge droom gehad en bent vlak voor het bedreigende moment wakker geworden. Nachtmerries kunnen heel realistisch lijken, waardoor het net lijkt of een nare gebeurtenis zojuist écht gebeurd is. Gelukkig zijn nachtmerries slechts hele vervelende dromen en is het heel normaal om er af en toe één te hebben.

Gemiddeld heeft 1 op de 12 personen maandelijks één of meerdere nare dromen. Heb je veel vaker dan dat een nachtmerrie? Dan wordt dit gezien als parasomnie, een slaapstoornis. Parasomnie betekent letterlijk ‘verkeerde slaap’ en zorgt ervoor dat je dingen in je slaap doet of denkt zonder dat je daar invloed op hebt. Onder parasomnie wordt onder andere ook slaapwandelen gerekend.

Wat betekent een nachtmerrie?

Over het algemeen hebben kinderen vaker last van nachtmerries dan volwassenen. Hier groeien de meeste mensen overheen naarmate ze ouder worden. Bij mensen boven de 12 jaar zijn nachtmerries vaak weerspiegelingen van iets waar ze in ‘het echte leven’ angstig voor zijn. Wat bijzonder is, is dat mensen van oudsher al een betekenis aan hun dromen willen geven.

Ook nachtmerries hebben volgens velen allerlei betekenissen. Droom je bijvoorbeeld dat je valt en wekt dat angst op? Dan kun je volgens velen bang zijn om te falen. Een ander voorbeeld van een nachtmerrie is het zien van dode mensen. De betekenis die aan die nachtmerrie wordt gegeven, is dat je in het echte leven met de verkeerde mensen omgaat. Zo is er een hele lijst met betekenissen van dromen en nachtmerries, maar: er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat dromen daadwerkelijk iets betekenen.

Wel dat ze invloed kunnen hebben op je real life beslissingen. Uit een onderzoek van de Carnegie Mellon University uit 2009 blijkt namelijk dat mensen hun reisplannen aanpassen of zelfs annuleren wanneer ze bijvoorbeeld over een vliegtuigcrash dromen. Dat nachtmerries je gedrag dus kunnen doen veranderen staat vast. Over of ze echt een betekenis hebben zijn de meningen verdeeld. Er is wel een aantal oorzaken te noemen voor waarom je (vaak) nachtmerries hebt.

Waar worden nachtmerries door veroorzaakt?

Nachtmerries kunnen verschillende oorzaken hebben. Wat je vaak ziet, is dat mensen met een traumatische ervaring meer nachtmerries hebben dan mensen zonder zo’n ervaring. Ook zonder traumatische ervaringen kun je regelmatig een nare droom hebben. Diverse oorzaken van nachtmerries naast een traumatische ervaring kunnen bijvoorbeeld zijn:

• Stress
• Negatieve emoties
• Gebruik van medicijnen
• Drugs of alcohol
• Zwangerschap
• Veranderende hormoonbalans
• Depressie
• Te warme slaapkamer (of dekens)
• Slaapstoornissen zoals slaapapneu, slapeloosheid (insomnie) of restless legs.

Nachtmerries zorgen ervoor dat je slechter slaapt dan normaal. Misschien word je enkele keren per nacht wakker of ben je bang om te gaan slapen. Dit kan weer van invloed zijn op hoe je overdag voelt: oververmoeid, energieloos en snel geprikkeld.

Hoe kom je van nachtmerries af?

Niemand wordt vrolijk van een slechte nachtrust. Gelukkig zijn er enkele tips die je op kunt volgen om zo goed mogelijk van je nachtmerries af te komen. Zorg allereerst voor een goed slaapkamerklimaat. Als het te warm is op je slaapkamer, of als de warmte niet goed wegkan onder de dekens, is je brein teveel bezig met de warmte en heb je meer kans op nachtmerries.

Hebben de nachtmerries een andere oorzaak? Dan is het goed om overdag over een nachtmerrie na te denken en het einde van de nachtmerrie in je hoofd aan te passen. Herhaal de ‘nieuwe’ droom zo vaak mogelijk en je gaat het - hoe gek dat ook klinkt - geloven. Een andere manier om van een regelmatig terugkerende nachtmerrie af te komen, is door de nachtmerrie zoals die is overdag te herhalen. Op die manier neemt de angst voor de nachtmerrie af.

Wat ook goed kan helpen, is om over de nachtmerrie te praten. Door je angsten te delen, is de kans kleiner dat je exact die nachtmerrie nog eens krijgt. Helpen dit soort tips niet om je nachtmerries te stoppen? Dan kan het zijn dat de oorzaak van de nachtmerrie dieper ligt dan je misschien dacht. In dat geval kunnen ontspanningsoefeningen voor het slapen gaan helpen. Er zijn verschillende soorten meditaties en oefeningen om rustig in slaap te vallen. Helpt dat ook niet? Wellicht kan een therapeut of een specialist op het gebied van slapen je dan verder helpen.

De inhoud van dit artikel is geverifieerd door:

---